ทำไมราคาน้ำมันในไทยถึง ขึ้น และ ลง

ปัจจุบันราคาน้ำมันมีความผันผวนตามเศรษฐกิจโลกหลายด้าน

          ไม่ว่าจะเติมน้ำมันกี่ครั้ง หลายคนคงสงสัยว่า “ทำไมราคาน้ำมันวันนี้ขึ้นอีกแล้ว?” หรือบางทีก็ “ทำไมลดแค่นิดเดียว?” ความจริงแล้ว ราคาน้ำมันในประเทศไทยไม่ได้ขึ้นหรือลงตามอารมณ์ใคร แต่เกิดจากกลไกที่เกี่ยวข้องหลายด้าน ทั้งระดับโลกและระดับประเทศ บทความนี้จะสรุปให้เข้าใจง่ายใน 5 ข้อ

1. ราคาน้ำมันดิบตลาดโลก (Crude Oil Price)

ประเทศไทยนำเข้าน้ำมันดิบจากต่างประเทศ และราคาซื้อมักอิงจากตลาดโลก เช่น WTI (สหรัฐ), Brent (ยุโรป), และ Dubai (ตะวันออกกลาง) ซึ่งผันผวนตามปัจจัย เช่น ความตึงเครียดทางการเมือง การผลิตจากกลุ่มโอเปก (OPEC) ความต้องการใช้น้ำมันทั่วโลกหากราคาน้ำมันดิบโลกเพิ่มขึ้น ราคาน้ำมันในไทยก็จะขยับตามในระยะสั้นถึงกลาง

2. ค่าเงินบาทต่อดอลลาร์สหรัฐ

ขอบคุณภาพจาก บางกอกโพส

น้ำมันซื้อขายในตลาดโลกด้วยสกุล “ดอลลาร์สหรัฐ” เมื่อเงินบาทอ่อนค่าลง เท่ากับเราต้องใช้เงินบาทมากขึ้นเพื่อซื้อน้ำมันปริมาณเท่าเดิม ทำให้ต้นทุนเพิ่มขึ้น ตัวอย่าง: หากเงินบาทอ่อนจาก 33 เป็น 35 บาท/ดอลลาร์ จะส่งผลให้ราคาขายปลีกน้ำมันในประเทศเพิ่มขึ้นตามไปด้วย

3. ต้นทุนการกลั่นและค่าการตลาด

ขอบคุณภาพจาก SPOTLIGHT

น้ำมันดิบที่นำเข้าไม่ได้เอามาใช้ทันที ต้องผ่านกระบวนการกลั่น ขนส่ง เก็บรักษา และจำหน่าย โดยรวมเรียกว่า “ค่าการกลั่นและค่าการตลาด” ซึ่งมีผลต่อราคาสุดท้ายหน้าปั๊ม ถ้าต้นทุนโลจิสติกส์สูง เช่น ค่าน้ำมันขนส่ง, ค่าไฟในโรงกลั่นเพิ่ม ก็จะสะท้อนผ่านราคาขาย หากการแข่งขันรุนแรง บริษัทอาจลดราคาหรือคงราคาเดิมเพื่อแย่งส่วนแบ่งตลาด

4. กลไกรัฐ: ภาษี และกองทุนน้ำมัน

ขอบคุณภาพจาก กระทรวงพลังงาน

รัฐไทยเก็บภาษีหลายส่วนจากราคาน้ำมัน เช่น ภาษีสรรพสามิต, ภาษีเทศบาล, ภาษีมูลค่าเพิ่ม และยังมี “กองทุนน้ำมันเชื้อเพลิง” ที่มีหน้าที่รักษาเสถียรภาพราคา หากรัฐ “อุดหนุน” ราคาน้ำมันบางประเภท เช่น ดีเซล ราคาจะนิ่ง แม้ต้นทุนจริงจะสูง
แต่ถ้ารัฐ “ลดการอุดหนุน” ราคาจะกระโดดขึ้นทันที

5. ความต้องการใช้น้ำมันในประเทศ

ขอบคุณภาพจาก ทันข่าว TODAY

ในบางช่วง เช่น วันหยุดยาว, เทศกาลสงกรานต์, หรือฤดูเก็บเกี่ยว ความต้องการใช้น้ำมันจะเพิ่มขึ้น ส่งผลให้ราคาปรับขึ้นชั่วคราวตามกลไกตลาด
ในทางกลับกัน ช่วงเศรษฐกิจชะลอ การเดินทางน้อยลง ความต้องการลด ราคาก็มีแนวโน้มปรับลดเช่นกัน

#ขายส่งน้ำมัน 

#ขนส่งน้ำมัน 

#ราคาน้ำมันขายส่ง

#ภาคอีสาน